مرکز نوار عصب و عضله در تهران
اگر علائمی مانند گزگز و ضعف عضله را دستها یا پاهای خود احساس میکنید، پزشک ممکن است آزمایش نوار عصب و عضله (EMG) و NCV را برای پیداکردن علت علائم شما تجویز کند. در این مطلب، توضیح میدهیم که نوار عصب و عضله چیست و شما را با هر آنچه که باید درباره این آزمایش بدانید مانند کاربردها و نحوه انجام آن آشنا میکنیم.
نوار عصب و عضله (EMG) چیست؟
نوار عصب و عضله (EMG) آزمایشی برای اندازهگیری فعالیت الکتریکی عضلات محسوب میشود. پزشک با این آزمایش، میتواند سلامت و عملکرد ماهیچههایتان و اعصاب کنترلکننده آنها را ارزیابی کند. این آزمایش معمولا همراه با آزمایش مطالعات هدایت عصبی انجام میشود. در بخشهای بعدی، شما را با آزمایش مطالعات هدایت عصبی یا NCV آشنا خواهیم کرد.
زمانی که دست خود را بالا میبرید یا سر خود را خم میکنید، سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع)، اعصاب و عضلات با یکدیگر ارتباط برقرار میکنند. به عبارت دیگر، زمانی که میخواهید حرکتی را انجام دهید، اعصاب حرکتی سیگنالهایی الکتریکی را به عضلات ارسال میکنند. اگر مشکلی در اعصاب حرکتی، عضلات یا ارتباط میان این دو وجود داشته باشد، آزمایش EMG میتواند آن را تشخیص دهد.
نوار عصب و عضله برای تشخیص چه بیماری هایی تجویز می شود؟
پزشک با کمک آزمایش نوار عصب و عضله (EMG)، میتواند آسیبها و بیماریهای تأثیرگذار بر عضلات و اعصاب حرکتی را تشخیص دهد. همچنین این آزمایش میتواند در تعیین محل و شدت آسیبها و بیماریها نیز به پزشک کمک کند. پزشک ممکن است این آزمایش را برای تشخیص بیماریها یا آسیبهای زیر تجویز کند:
- آسیبها و بیماریهای تأثیرگذار بر اعصاب محیطی، مانند نوروپاتی محیطی و سندرم تونل کارپال
- آسیبها و بیماریهای تأثیرگذار بر ریشههای عصبی خارجشونده از ستون فقرات، مانند فشردگی اعصاب، رادیکولوپاتی گردن و سیاتیک
- اختلالات عضلانی که با نام میوپاتی شناخته میشوند، مانند دیستروفی عضلانی، پلی میوزیت، درماتومیوزیت
- شرایط تأثیرگذار بر اعصاب حرکتی مغز و نخاع، مانند اسکلروز جانبی آمیوتروفیک یا سندرم پس از فلج اطفال
- شرایط تأثیرگذار بر ارتباط بین اعصاب و عضلات مانند میاستنی گراویس
پزشکان آزمایشهای دیگری مانند آزمایشهای تصویربرداری، آزمایشهای خون و بیوپسی عضلات را نیز همراه با آزمایش EMG تجویز میکنند تا بتوانند بیماریها و آسیبهای ذکرشده را بهدرستی تشخیص دهند.
شما میتوانید برای انجام تست نقشه مغزی به کلینیک دکتر مریم سلیمانی مراجعه کنید.
چه موقعی نوار عصب و عضله انجام می شود؟
اگر علائم زیر را تجربه میکنید، پزشک ممکن است آزمایش نوار عصب و عضله (EMG) را تجویز کند:
- ضعف عضله
- گزگز یا بیحسی در اندامهایی مانند بازو، دست و پا
- گرگز یا بیحسی در صورت
- گرفتگی عضلات یا پرش عضلانی
- فلج عضله
این آزمایش و آزمایشی به نام مطالعات هدایت عصبی به پزشکان کمک میکنند علت علائم ذکرشده را شناسایی کنند. به عبارت دیگر، این آزمایشها به پزشکان کمک میکنند آسیب عصبی یا بیماریهای عصبی را تشخیص دهند.
تست عصب عضله برای چه اندام هایی انجام می شود؟
نوار EMG برای اندامهای زیر انجام میشود:
نوار عصب دست
اگر علائمی مانند گزگز و بیحسی را در یکی از بخشهای دست خود تجربه میکنید، پزشک ممکن است این آزمایش را برای دست شما تجویز کند. پزشک با کمک این آزمایش، میتواند بفهمد اعصاب دست دقیقا در چه محلی فشرده شدهاند و به کدام بخشهای دست فشار میآورند. این آزمایش میتواند سندرم تونل کارپال را بهخوبی تشخیص دهد.
نوار عصب پا
اگر علائمی مانند درد، بیحسی، گزگز و ضعف عضلات را در پای خود تجربه میکنید، به احتمال زیاد، پزشک این آزمایش را برای شما تجویز خواهد کرد. پزشک با کمک این آزمایش، میتواند علت علائم ذکرشده را تشخیص دهد و مناسبترین روش درمانی را برای برطرفکردن این علائم به شما پیشنهاد دهد. در برخی اوقات، بیماریها یا آسیبهای ستون فقرات باعث ایجاد علائمی در پا میشوند؛ بنابراین، پزشک با کمک این آزمایش، میتواند مطمئن شود که علائم شما ناشی از مشکلاتی در پای شماست.
نوار عصب گردن
اگر اعصاب گردن ملتهب شدهاند، دیسک گردن به اعصاب فشار وارد میکند یا دچار دیگر مشکلات مرتبط با اعصاب گردن شدهاید، پزشک با کمک این آزمایش، میتواند آنها را تشخیص دهد و بهترین روش درمانی را برای بیمار تجویز کند.
همچنین می توانید برای گرفتن نوار مغزی به مرکز نوار مغز دکتر مریم سلیمانی مراجعه کنید.
نوار عصب کمر
اگر علائمی که در کمر خود تجربه میکنید، شبیه به علائم بیماریهای کمر مانند آرتروز، سیاتیک، خار استخوانی، تنگی کانال نخاعی، پوکی استخوان و فتق دیسک کمر هستند، پزشک این آزمایش را برای شما تجویز خواهد کرد. این آزمایش به پزشک کمک میکند بیماریهای ذکرشده و سایر مشکلات مرتبط با دیسکها و مهرههای کمر را شناسایی کند.
NCV چیست؟
آزمایش NCV که با نام مطالعه هدایت عصبی نیز شناخته میشود، سرعت حرکت پالسهای الکتریکی را در اعصاب اندازهگیری میکند و میتواند آسیب عصبی را تشخیص دهد. در آزمایش NCV، اعصاب اغلب با الکترودهایی که روی پوست گذاشته میشوند، تحریک میشوند.
در این آزمایش، دو الکترود روی عصب یا عضله گذاشته میشوند. یکی از الکترودها عصب را با پالس الکتریکی بسیار ضعیفی تحریک میکند و دیگری فعالیت الکتریکی ناشی از تحریک را ثبت میکند. پس از تکرارکردن این فرایند برای هر عصب، محاسبه سرعت حرکت پالسهای الکتریکی با اندازهگیری فاصله بین الکترودها و مدتزمان لازم برای حرکت پالسها بین الکترودها امکانپذیر است.
پزشک این آزمایش را اغلب همراه با آزمایش نوار عصب و عضله (EMG) تجویز میکند. پزشک با کمک NCV، میتواند مشکل عصب را تشخیص دهد و با کمک EMG، میتواند بفهمد که آیا عضله در پاسخ به تحریک عصب بهدرستی کار میکند یا خیر. هر دو این آزمایشها میتوانند به تشخیص بیماریهایی که به اعصاب و عضلات آسیب میرسانند، کمک کنند و اطلاعاتی درباره محل و شدت آنها به پزشک ارائه دهند. پزشک ممکن است NCV را برای تشخیص یا ارزیابی بیماریها یا مشکلات زیر تجویز کند:
- سندرم گیلن باره
- سندرم تونل کارپال
- بیماری شارلوت ماری توث
- بیماری فتق دیسک
- آسیب عصبی که با نام نوروپاتی نیز شناخته میشود
- مشکلات عصب سیاتیک
همچنین بخوانید: علل بروز اختلال تعادل در بدن چیست؟
نحوه انجام نوار عصب عضله
پیش از انجام نوار عصب و عضله (EMG) لازم نیست کار خاصی را انجام دهید. همانند روزهای دیگر میتوانید ورزش کنید، بخورید، بیاشامید و فعالیتهای روزمره خود را انجام دهید.
بهتر است در روزی که آزمایش قرار است انجام شود، از پوشیدن لباسهای تنگ خودداری کنید؛ زیرا، با توجه به ناحیهای که قرار است آزمایش شود، پزشک ممکن است از شما بخواهد لباس بیمارستانی بپوشید یا بخشی از لباس خود مانند آستینها را بالا ببرید. همچنین مطمئن شوید که پوستتان تمیز است و از لوسیون، کرم یا عطر استفاده نکنید؛ زیرا، این موارد میتوانند روی نتایج آزمایش عصب و عضله تأثیر بگذارند.
آزمایش عصب و عضله معمولا در محلی که دستگاه EMG نصب شده است، انجام میشود. بسیاری از پزشکان مغز و اعصاب مانند دکتر مریم سلیمانی چنین دستگاهی را در کلینیک خود دارند؛ ولی، ممکن است از فضای سرپایی مشترک بیمارستانها نیز استفاده کنند.
این آزمایش با توجه به تعداد عضلاتی که قرار است آزمایش شوند، معمولا حدود 20 الی 90 دقیقه طول میکشد. متخصص این آزمایش که در این زمینه آموزش دیده است، ابتدا از شما خواهد خواست روی میز، تخت یا صندلی دراز بکشید و سپس مراحل بعدی را انجام خواهد داد:
- تمیزکردن پوست: متخصص ابتدا پوست شما را تمیز میکند تا مواد روی آن تأثیری روی آزمایش نگذارند
- متصلکردن الکترودها: سپس الکترودهایی را که به دستگاه متصل هستند، به پوست شما متصل میکند. این الکترودها جریان الکتریکی خفیفی را به عضله ارسال میکنند تا هر گونه اختلال در عملکرد عضله را ارزیابی کنند و فعالیت عضله را ثبت کنند. در این مرحله، از منقبض کردن عضلات خود خودداری کنید
- درگیرکردن عضلات: در این مرحله، متخصص از شما میخواهد عضلات خود را بهآرامی منقبض کنید و دستگاه فعالیت عضله را ثبت میکند
زمانی که این آزمایش پایان یابد، متخصص الکترودها را از پوست شما برمیدارد. ممکن است علائمی مانند درد و کبودی را در محل آزمایش مشاهده کنید. خوب است بدانید که این علائم در کمتر از چند روز برطرف میشوند و نیازی به نگرانی نیست. همچنین این آزمایش هیچگونه عوارض جانبی طولانیمدتی ندارد.
در صورت بروز سکته مغزی برای خود یا اطرافیان حتما به دکتر متخصص سکته مغزی مراجعه کنید.
انجام نوار عصب عضله در کلینیک مغز و اعصاب دکتر سلیمانی
اگر علائم آسیبها یا بیماریهای عضله مانند گزگز، بیحسی، درد و ضعف را تجربه میکنید، آزمایش نوار عصب و عضله میتواند اطلاعاتی درباره علت این علائم و شدت و محل آنها به پزشک ارائه دهد. اگر میخواهید این آزمایش را انجام دهید و به دنبال کلینیکی معتبر با متخصصان آموزشدیده و باتجربه برای انجام آن هستید، ما کلینیک مغز و اعصاب دکتر مریم سلیمانی را به شما پیشنهاد میکنیم.
دکتر مریم سلیمانی که متخصص مغز و اعصاب در تهران است، میتواند نتایج این آزمایش و آزمایشهای دیگر را بهدرستی تفسیر کند و مناسبترین و جدیدترین روشهای درمانی را برای بهبود علائم شما تجویز کند. اگر علائم ذکرشده را تجربه میکنید، به خاطر داشته باشید که شما مجبور نیستید با آنها زندگی کنید و منتظر عوارض خطرناک آنها باشید. همین امروز میتوانید نوبتی برای ملاقات با دکتر مریم سلیمانی و تشخیص علت علائم خود با آزمایشاتی مانند آزمایش EMG و مطالعه هدایت عصبی بگیرید.
آدرس مطب دکتر سلیمانی: تهران، خیابان ولیعصر توانیر روبروی اورژانس بیمارستان دی کوچه دوم ساختمان پزشکان آریا طبقه دوم واحد 5
لوکیشن کلینیک دکتر مریم سلیمانی