میگرن (Migraine) یک نوع بیماری مغز و اعصاب است و سردرد موضعی، متوسط و شدید ناشی از آن با سایر سردردها فرق دارد و ممکن است تا چند روز به‌طول بینجامد. این اختلال عصبی با علائمی مانند سردرد نبض‌دار، حساسیت به نور، حالت تهوع، استفراغ، بی‌اشتهایی و غیره همراه است. سوالی که در ذهن برخی از افراد پیش می‌آید، این است که آیا میگرن باعث مرگ میشود؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که میگرن به‌طور مستقیم باعث مرگ افراد نمی‌شود؛ اما خطر بیماری‌های قلبی و مغزی را افزایش می‌دهد. در این مقاله قصد داریم راجع‌به انواع سردرد میگرنی و اثرات بلندمدت آن بر سلامت، نشانه‌های خطرات میگرن عصبی و عوارض میگرن صحبت کنیم.
سردردهای میگرنی و اثرات بلند مدت آن بر سلامت
همانطور که در مقدمه در پاسخ به سوال آیا میگرن باعث مرگ میشود، اشاره کردیم، سردردهای میگرنی هیچ‌وقت به‌صورت مستقیم باعث مرگ افراد مبتلا به این بیماری نمی‌شوند؛ اما خطر حملات قلبی و عروقی و احتمالا سکته مغزی در افراد مبتلا به میگرن همراه با هاله نسبت به سایر افراد بیشتر است. تحقیقات نشان می‌دهد که زنان بالغ سه تا چهار برابر بیشتر از مردان به سردردهای میگرنی مبتلا می‌شوند. علت میگرن در خانمها را می‌توان به مواردی مانند هورمون‌های زنانه شامل استروژن و پروژسترون، استرس و افزایش التهاب بدن و ژنتیک ربط داد.
انواع سردردهای میگرنی شامل میگرن بدون پیش‌درآمد یا اورا، میگرن مزمن، میگرن حاد، میگرن وستیبولار یا دهلیزی، میگرن اپتیکال یا چشمی، میگرن پیچیده، میگرن قاعدگی، میگرن آسفالژیک یا میگرن بدون سردرد، میگرن هورمونی، میگرن خوشه‌ای، میگرن عروقی، میگرن در کودکان و غیره بعید است که اثرات بلندمدت بر سلامتی افراد داشته باشند و روی توان شناختی و عملکرد مغزی آنها تاثیر منفی بگذارند. میگرن مزمن فقط کیفیت زندگی برخی از افراد مبتلا را به میزان زیادی کاهش می‌دهد. در پاسخ به این سوال که آیا میگرن باعث میشود، این‌گونه نیز می‌توان جواب داد که در افرادی که به‌طور مدام با سردردهای میگرنی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، احتمال بروز اختلال در خواب و ابتلا به بیماری‌های روانی افزایش می‌یابد، اما با خطر مرگ همراه نیست.
افراد مبتلا به بیماری میگرن دو برابر بیشتر از سایر افراد ممکن است که به سکته‌های انسدادی دچار شوند؛ البته به این نکته مهم توجه داشته باشید که خطر سکته در افراد سیگاری، افراد مبتلا به فشار خون و بیماری‌های قلبی و عروقی به مراتب بیشتر از افراد مبتلا به میگرن است؛ اما با این حال بیشتر کسانی که سکته می‌کنند در دوره‌ای از زندگی خود سردردهای میگرنی را تجربه کرده‌اند.
نشانه‌های خطر سردرد
طبق اعلام بنیاد میگرن آمریکا (AMF) نشانه‌های خطرات میگرن عصبی و سردردهایی که نیاز به مراقبت و رسیدگی دارند، عبارت‌اند از:
- سردرد ثابت: به سردردی که درد آن همواره در یک نقطه خاصی از سر شروع میشود و پایان نمی‌یابد، سردرد ثابت گفته میشود.
- سردرد وضعیتی: به سردردی که شدت آن با تغییر وضعیت بدن فرد به حالت‌های نشستن، دراز کشیدن و ایستادن به میزان زیادی افزایش پیدا می‌کند، سردرد وضعیتی می‌گویند.
- سردرد شدید رعدآسا: به نوعی از سردرد که چند دقیقه بعد از شروع شدت درد آن به اوج خود می‌رسد، سردرد رعدآسا گفته میشود.
- سردرد ناشی از زور زدن و فشار: برخی از سردردها در اثر فشار ناشی از عواملی مانند سرفه شدید، عطسه محکم و زور زدن شروع می‌شوند.
- سردرد تازه و مکرر: نوع دیگری از سردرد که بیشتر در افراد بالای 50 سال و کسانی که دچار بیماری‌های مانند سرطان یا لخته‌شدن خون هستند، بروز پیدا می‌کند، سردرد تازه و مکرر نام دارد.
- تغییر چشمگیر در الگوی سردرد: یکی از نشانه‌های خطر سردرد که افراد مبتلا به میگرن حتما باید برای درمان آن اقدان کنند، تغییر چشمگیر و قابل توجهدر الگوی سردرد است. هر چه تناوب سردردها بیشتر شود و نشانه‌های آنها با تغییرات قابل توجهی همراه باشد، خطرناک است و حتما باید توسط پزشک مورد بررسی قرار بگیرد.
- نشانه‌های غیرعادی هاله میگرنی در افراد مبتلا به میگرن: میگرن به‌صورت مستقیم باعث مرگ نمی‌شود؛ اما در مواقعی که هاله و نشانه‌های غیرعادی در افراد مبتلا به میگرن بروز پیدا کند، هر چه زودتر باید پزشک را در جریان قرار دهید. از مهم‌ترین نشانه‌های غیرعادی هاله میگرنی می‌توان به مواردی مانند ادامه‌دارشدن نشانه‌های میگرن بیشتر از یک ساعت، شروع نشانه‌ها به‌صورت ناگهانی و برطرف نشدن کامل نشانه‌هایی همچون لرزش، کاهش وزن، تعریق شبانه، تب، تغییر در هوشیاری، دشواری در راه‌رفتن و ضعف در یک طرف بدن اشاره کرد.
عوارض میگرن
از مهم‌ترین عوارض انواع سردردهای میگرنی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
بروز سردرد میگرنی پیوسته یا غیرقابل کنترل
میگرن پیوسته سردرد غیرقابل کنترلی است که گاهی بیشتر از 72 ساعت طول می‌کشد. از مهم‌ترین علائم میگرن پیوسته می‌توان مواردی مانند درد ضربان‌دار در یک یا دو طرف سر، تهوع، استفراغ، حساسیت به بو، صدا و نور را نام برد. برای درمان این نوع سردرد میگرنی پزشک ابتدا داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی تجویز می‌کند.
درصورت اثر نکردن این داروها در بهبود بیمار تجویز داروهای ضد تهوع و مسکن‌های قوی‌تری راهکار مناسب‌تری برای درمان است. در مواردی که هیچ دارویی به بهبود بیمار کمک نکند، او را در بیمارستان بستری می‌کنند و از روش‌هایی مانند مایع‌درمانی، استفاده از داروهای درون‌وریدی، داروهای ضد تشنج و داروهای ضد تهوع کمک می‌گیرند.
حمله انسدادی یا سکته میگرنی
یکی دیگر از عوارض سردردهای میگرنی حمله انسدادی یا سکته میگرنی است. این عارضه زمانی رخ می‌دهد که یک لخته خون از طریق شریان‌ها وارد مغز میشود. این نوع سکته از عوارض نادر میگرن است و در زنان جوان بیشتر از دیگران بروز پیدا می‌کند.
برای جلوگیری از بروز سکته میگرنی باید از مصرف داروهایی مانند کلیوستازول خودداری کنید. این دارو در بسیاری از موارد باعث شروع سردردهای میگرنی میشود. پزشکان از تجویز مسدودکننده‌های آدرنرژیک بتا و مهارکننده‌های کلسیم نیز برای پیشگیری از سکته میگرنی استفاده می‌کنند.
میگرن همراه با هاله مداوم
یکی دیگر از میگرن‌های نادر که علائم و نشانه‌های آن به مدت یک هفته یا حتی بیشتر به‌طول می‌انجامد، میگرن بدون سکته و همراه با هاله مداوم است. پزشکان برای یافتن علت این عارضه از روشهای تصویربرداری استفاده می‌کنند.
تشنج
تشنج ناشی از حملات میگرنی که معمولا یک ساعت پس از حمله رخ می‌دهد، یکی دیگر از عوارض بیماری میگرن است. برای درمان سردرد میگرنی و جلوگیری از بروز عوارض ناشی از آن می‌توان از درمان‌های خانگی مانند سرما درمانی، استفاده از نوشیدنی‌‌های کافئین‌دار، قرار گرفتن در اتاق سرد و تاریک، مصرف غذاهای حاوی منیزیم، خواب کافی و مصرف ویتامین B2 نیز بهره‌مند شد.
جمع‌بندی
در این مقاله بررسی کردیم که آیا میگرن باعث مرگ میشود؟ توضیح دادیم که این بیماری در صورت کنترل و درمان رابطه مستقیمی با مرگ ندارد، فقط احتمال ابتلا به بیماری‌هایی مانند فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی و عروقی و سکته در افراد مبتلا به میگرن بیشتر است. سردردهای میگرنی و اثرات بلندمدت آن، نشانه‌های خطر سردرد و عوارض میگرن نیز در این مقاله مورد بررسی قرار گرفت.
اگر خودتان یا اطرافیانتان با مشکلات ناشی از سردردهای میگرنی دست‌وپنجه نرم می‌کنید، پیشنهاد می‌کنیم در اسرع وقت برای پیشگیری از بروز عوارض این بیماری مراحل درمان خود را نزد بهترین پزشک متخصص مغز و اعصاب در کلینیک دکتر مریم سلیمانی، شروع کنید.
سوالات متداول
1. سردردهای میگرنی چه اثراتی بر سلامتی دارد؟
سردردهای میگرنی در بلند مدت می‌تواند عوارض مختلفی مانند سردرد غیرقابل کنترل و پیوسته، سکته میگرنی، سکته همراه با هاله مداوم و تشنج ایجاد کنند و سلامتی بیماران را به خطر بیندازند.
2. آیا سردردهای میگرنی نیاز به مراجعه به پزشک دارد؟
اگر داروهای مسکن تاثیری در بهبود بیماران مبتلا به میگرن نداشته باشد، مراجعه به پزشک و در مواقعی بستری شدن در بیمارستان ضروری میشود.
3. آیا سردردهای میگرنی در خانه قابل درمان است؟
سردردهای میگرنی با استفاده از روش‌هایی مانند سرما درمانی، قرار گرفتن در اتاق سرد و تاریک، مصرف غذاهای حاوی منیزیم، خواب کافی و مصرف ویتامین B2 در خانه نیز قابل درمان هستند.
