سونوگرافی داپلر در تهران
سونوگرافی داپلر، روشی است که در آن از بافت‌های در حال حرکت بدن تصویربرداری میشود و مانند سونوگرافی معمولی هیچ گونه درد یا عوارضی برای بدن شما ندارد و بدون ترس از عوارض آن میتوانید از آن استفاده کنید. بیماری‌های قلبی و مغزی از جمله معروف‌ترین بیماری‌های هستند که برای تشخیص آنها از این روش سونوگرافی استفاده میشود. در ادامه به طور کامل با این روش سونوگرافی آشنا می‌شویم.
سونوگرافی داپلر( TCD) چیست؟
همانطور که در ابتدای مقاله توضیح دادیم، در سونوگرافی داپلر با بهره‌بردن از اثری به نام اثر داپلر، حرکت بافت‌ها و مایعاتی که در بدن وجود دارند بررسی شده و از آنها تصویر برداری میشود. به طور معمول برای بررسی و تصویربرداری از خون و بافت‌های خونی از آن استفاده می‌کنند. در این روش همچنین سرعت نسبی حرکت مایعات بدن را نسبت به مبدل فراصوت اندازه‌گیری می‌کنند. به این صورت که مبدل فراصوت با اندازه‌گیری شیفت فرکانسی که از اکوی نمونه دریافت کرده است، سرعت و همین طور جهت حرکت خون یا بافت متحرک بدن را اندازه گیری می‌کنند. این سونو، سه نوع است:
- سونو با موج‌های پیوسته
- سونو دوپلکس که به آن سونوگرافی اسپکترال نیز می‌گویند
- سونوگرافی کالر پاور داپلر رنگی
سونوگرافی داپلر در حوزه‌های زیادی می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. یکی از حوزه‌هایی که این روش کاربرد زیادی در آن دارد، حوزه مطالعات قلبی-عروقی است. علاوه بر این از دیگر کاربردهای اصلی این سونوگرافی، می‌توان تشخیص کاهش سرعت حرکت خون در رگ‌ها و تشخیص انسداد رگ‌های خونی را نام برد.
تفاوت سونوگرافی معمولی با سونوگرافی داپلر
به طور کلی سونوگرافی یکی از بهترین روش‌ها برای تشخیص مشکلات اندام‌های بدن است و برای تشخیص بهتر و دقیق‌تر بیماری‌ها به پزشکان کمک می‌کند. بهتر است بدانید که سونوگرافی کاملا بی‌خطر است و میتوانید بدون نگرانی از عوارض جانبی آن را انجام دهید. اما سونوگرافی معمولی و سونوگرافی داپلر تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند که چند مورد از آنها در ادامه ذکر کرده‌ایم.
- در سونوگرافی معمولی از امواج صوتی استفاده کرده و اندام‌های داخلی بدن قابل مشاهده هستند. در عوض در سونوگرافی داپلر از امواج فراصوتی استفاده شده و بافت‌های متحرک بدن مثل خون نیز قابل مشاهده و بررسی هستند
- در سونوگرافی‌های معمولی هیچ ماده خارجی وارد بدن نمی‌شود؛ اما در سونوگرافی داپلر ممکن است پزشک برای تشخیص دقیق‌تر دستور تزریق یا خوردن دارویی را برای شما صادر کند
- سونوگرافی معمولی برای تشخیص بیماری‌های همچون کیست تخمدان، سنگ کلیه و… تجویز میشود؛ اما سونوگرافی داپلر برای تشخیص بیماری‌های جدی‌تر و خطرناک‌تری مثل ایجاد لخته خون، نارسایی ورید خونی، نقص دریچه قلب و… توسط پزشک تجویز میشود
- سونوگرافی داپلر عروق مغز نیز وجود دارد که در آن سونوگرافی عروق مغزی برای یافتن مشکلات مغز انجام میشود
- دقت و کیفیت تصاویر سونوگرافی داپلر بسیار بیشتر از سونوگرافی معمولی است
شما می توانید برای مشکلات مغزی به دکتر مریم سلیمانی متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
انواع سونوگرافی داپلر
انواع مختلفی از سونوگرافی داپلر وجود دارد که هر کدام برای تشخیص نوع خاصی از بیماری‌ها و مشکلات استفاده می‌شوند که عبارت‌اند از:
- داپلر رنگی: در سونوگرافی (TCD)رنگی، مانیتور دستگاه برای تغییر امواج صوتی از رنگ‌های متفاوتی بهره می‌گیرد. رنگ‌های این دستگاه، سرعت و جهت حرکت گردش خون بدن بیمار را در زمان واقعی به نمایش می‌گذارند
- پاور داپلر(power doppler): پاور داپلر نوع جدیدتر و تازه‌ای از داپلر رنگی است که جریان خون را با جزئیات بسیار بیشتری نسبت به داپلر رنگی نمایش می‌دهد. البته تفاوت دیگری که با داپلر رنگی دارد این است که جهت حرکت جریان خون را نیز نمایش نمی‌دهد. شاید بگوئید دانستن جهت حرکت خون به چه دردی می‌خورد، در جواب این سوال باید بگوئیم در بعضی قسمت‌ها این موضوع بسیار مهم است
- داپلر طیفی: در داپلر طیفی نتایج به دست آمده به جای تصاویر رنگی، به صورت نمودار به نمایش درمی‌آیند. با تحلیل این نتایج می‌توان دریافت که کدام رگ خونی در بدن مسدود شده است
- داپلر دوبلکس: در این روش، سونوگرافی استاندارد از رگ‌های خونی و اندام‌ها تصاویری تهیه می‌کند سپس یک مانیتور این تصاویر را تفسیر کرده و به نمودار تبدیل می‌کند. نمودارهای حاصل از این روش مثل نمودارهای روش داپلر طیفی هستند
- داپلر موج مداوم: در این سونوگرافی همان طور که از نام او هم معلوم است، موج‌های صوتی به صورت مداوم ارسال شده و بعد دریافت می‌شوند. با این کار از خون که با سرعت زیادی حرکت می‌کند، تصاویر دقیق تری به ثبت می‌رسند.
با بروز چه علائمی نیاز به سونوگرافی داپلر داریم؟
در صورتی که جریان خون شما کاهش پیدا کند یا بیماری قلبی داشته باشید، به سونوگرافی داپلر نیاز پیدا می‌کنید. علائم بیماران با توجه به شرایط بدنی که دارند با یکدیگر فرق می‌کند. در صورت داشتن یکی از شرایط زیر به احتمال زیاد به سونوگرافی داپلر نیاز خواهید داشت.
علائم بیماری شریانی محیطی (PAD)
- حالت تهوع
- ضعف در پاها
- هنگام راه رفتن یا بالا رفتن از پله‌ها در عضلات ساق پا یا عضلات باسن خود احساس گرفتی داشته باشید
- در ناحیه پاهای خود احساس سرما کنید
- در صورتی که پوست پاهای شما براق شده یا تغییر رنگ داشته باشد
علائم مشکلات قلبی
- احساس تنگی نفس
- وجود ورم در شکم و پاها
- خستگی
در صورتی که یکی از این موارد را داشته باشید
- آسیبی به عروق خونی شما وارد شده باشد
- فرد سکته مغزی کرده باشد. در این حالت پزشک نوعی سونوگرافی داپلر به نام ترانس کرانیال داپلر(transcranial doppler) را تجویز کند. در این سونوگرافی جریان خون مغز بررسی میشود
- اختلال خونی داشته باشید و درمان آن در حال انجام شدن باشد
- اگر باردار هستید و پزشک تشخیص دهد شما یا جنین اختلال خونی داشته باشید
در صورت نیاز به تست نوار عصب و عضله می توانید به مرکز نوار عصب و عضله کلینیک دکتر مریم سلیمانی مراجعه کنیدو
از سونوگرافی داپلر در چه مواردی استفاده میشود؟
با شنیدن نام سونوگرافی داپلر اولین سوالی که در ذهن ایجاد میشود این است که بروز چه علائمی در بدن ما موجب میشود پزشک این نوع سونوگرافی را برای ما تجویز کند؟ در پاسخ باید بگوئیم به طور کلی بیماری‌هایی که موجب کاهش یا افزایش جریان می‌شوند و بیماری‌های موجب انسداد رگ‌های خونی می‌شوند جزو بیماری‌های هستند که با سونوگرافی داپلر قابل تشخیص‌اند. در ادامه چند مورد از آنها را بیان می‌کنیم.
- برای بررسی کردن عملکرد قلب معمولا از الکتروکاردیوگرام استفاده میشود و با آن سیگنال‌های الکتریکی درون قلب را اندازه گیری می‌کنند. اما بعضی مشکلات قلبی هستند که برای تشخیص آنها لازم از سونوگرافی داپلر استفاده می‌کنند
- اگر جریان خون در پاها مسدود شود بیماری به نام ترومبوز ورید عمقی(DVT) شکل می‌گیرد که در آن در دیواره سیاهرگ‌های عمقی خصوصا در پاها لخته‌های خونی ایجاد می‌شوند. ترومبوز ورید عمقی ممکن است مشکلات بسیار جدی تری نیز برای بدن ما ایجاد کند. یکی از این مشکلات، ایجاد شدن لخته خون در رگ‌های ریه است که بسیار خطر آفرین بوده و حتی ممکن است موجب مرگ شود
- نقص در ساختار قلب و وجود آسیب در رگ‌ها و عروق خونی نیز از جمله کاربردهای سونوگرافی (TCD)است
- بیماری به نام بیماری شریانی محیطی وجود دارد که در آن شریان‌های بازوها و پاهای بیمار باریک می‌شوند
- باریک شدن رگ‌ها و شریان‌ها در گردن، از علائم بیماری به نام تنگی شریان کاروتید است. در این بیماری به سونوگرافی داپلر نیاز پیدا می‌کنید
- بعد از جراحی‌ها اگر نیاز باشد جریان خون را مورد بررسی قرار دهند، برای این بررسی از سونوگرافی داپلر استفاده می‌کنند
- بررسی کردن جریان طبیعی خون در زنان باردار و نوزادان آنها نیز از سونوگرافی داپلر استفاده می‌کنند
سونوگرافی داپلر چگونه انجام میشود؟
موقع انجام شدن سونوگرافی داپلر معمولا این مراحل به ترتیب انجام می‌شوند:
- بیمار روی تخت سونوگرافی دراز می‌کشد. سپس پزشک روی محلی که باید سونوگرافی شود، مقداری ژل مخصوص می‌ریزد. این ژل باعث میشود وپروب سونوگرافی امواج صوتی خود را به درون بدن بیمار بفرستد
- حرکت سلول‌های خونی سطح امواج صوتی را تغییر می‌دهد. ممکن است در حین سونوگرافی صداهای اضافه‌ای نیز شنیده شوند
- امواجی که به دستگاه می‌رسند و دستگاه آنها را جذب و دریافت می‌کند به صورت تصویر یا نمودار به نمایش در می‌آیند
- این سونوگرافی به طور معمول بین 30 تا 60 دقیقه زمان لازم دارد
پیش از سونوگرافی داپلر چه کارهایی لازم است؟
کارهای زیر کارهایی هستند که لازم است پیش از انجام سونوگرافی داپلر انجام دهیم.
- جواهرات و لباس‌های خود را از ناحیه مورد آزمایش بدن خود جدا کنی
- سیگار و سایر دخانیاتی که در ترکیب خود نیکوتین دارند را از دو ساعت قبل از انجام سونوگرافی مصرف نکنید. نیکوتین رگ‌های خونی شما را تنگ می‌کند و باعث خطا در نتیجه آزمایش شما میشود
- انواع خاصی از سونوگرافی داپلر وجود دارند که در آنها ممکن است لازم باشد از چندین ساعت قبل چیزی نخورده و ننوشیده باشید
- در بیشتر مواقع اگر لازم است کار خاصی برای آزمایش خود انجام دهید، مسئول سونوگرافی شما را مطلع می‌کند
شما می توانید به مرکز نوروفیدبک دکتر سلیمانی جهت درمان انواع اختلالات ذهنی و عصبی مراجعه کنید.
آیا انجام سونوگرافی داپلر عوارض دارد؟
خطری برای انجام سونوگرافی داپلر به ثبت نرسیده است. به طوری که در دوران بارداری نیز میتوانید به راحتی این آزمایش را انجام دهید و نگران عوارض آن بر روی خود و جنین درون شکم تان باشید.
مزایای انجام سونوگرافی داپلر
انجام سونوگرافی داپلر نه تنها خطری ندارد بلکه مزایا و نکات مثبتی نیز دارد. از جمله مزایای سونو گرافی می‌توانیم به نکات زیر اشاره کنیم.
- ارائه دادن یک تصویر کلی از جریان خون در رگ‌ها و عروق بدن
- دریچه‌ها، رگ‌ها و جریان‌های آشفته مایعات بدن را تشخیص می‌دهد
- مسیر‌ها و جریان خون را بررسی می‌کنند
- حجم و درصد عروق خونی در حالت سه بعدی، بررسی می‌شوند
- با کمک گرفتن از پالس موج، جریان خون را اندازه می‌گیرن
چه زمانی پزشک سونوگرافی داپلر را توصیه می‌کند؟
متخصص مغز و اعصاب در صورتی که یکسری علائم خاص را در بدن بیمار مشاهده کند، سونوگرافی داپلر را تجویز می‌کند. از جمله این مواقع می‌توانیم موارد زیر را نام ببریم.
- هنگامی که به تنگی عروق خونی یا ترومبوز وریدی مشکوک شده‌اید
- زمانی که احتمال دارد در رگ‌های خونی بدن شما لخته خون تشکیل شده باشد و جریان خونی تحت تاثیر آن لخته خون قرار گرفته باشد
- هنگامی که بیمار سکته کرده باشد و پزشک او قصد داشته باشد با سونوگرافی جریان خون او را بررسی کنید
- هنگامی که پزشک بخواهد جریان خونی که به سمت اندام‌های اصلی بدن روانه میشود را بررسی کند
انجام سونوگرافی داپلر در مطب دکتر مریم سلیمانی
دکتر مریم سلیمانی متخصص مغز، اعصاب و ستون فقرات است که در سال 94 مطب خود را افتتاح کردند و در صورت نیاز سونوگرافی داپلر را با بهترین تجهیزات برای شما در مرکز سونوگرافی داپلر در تهران انجام می‌دهد. شما میتوانید از طریق پل‌های ارتباطی درج شده در سایت، نسبت به دریافت مشاوره تماس بگیرید. کارشناسان سایت دکتر سلیمانی هرنوع مشاوره‌ای که در این زمینه نیاز است ارائه می‌دهند و در صورت تمایلِ شما، برای مراجعه حضوری شما را راهنمایی خواهند کرد.
آدرس مطب دکتر سلیمانی: تهران، خیابان ولیعصر توانیر روبروی اورژانس بیمارستان دی کوچه دوم ساختمان پزشکان آریا طبقه دوم واحد 5
لوکیشن کلینیک دکتر مریم سلیمانی