اختلال کم توجهی بیش فعالی یک اختلال مغزی محسوب میشود. افراد مبتلا به این اختلال در توجهکردن مشکل دارند و ممکن است بسیار پرانرژی به نظر برسند. آیا تصور میکنید که شما یا کودکتان دچار این اختلال شده است و به دنبال روشهای درمان آن میگردید؟ در ادامه این مطلب، بهترین روشهای درمانی ایمن و مؤثر این اختلال را معرفی میکنیم و به ویژگیهای کودکان مبتلا به این اختلال نیز میپردازیم.
شایع ترین علل ایجاد کننده بیش فعالی چیست؟
دانشمندان نمیدانند دقیقا چه چیزی باعث میشود افراد دچار اختلال کم توجهی بیش فعالی شوند؛ ولی، آنها میدانند که ساختار مغز افراد مبتلا به این اختلال با مغز افراد سالم متفاوت است و دیرتر از افراد سالم به بلوغ کامل میرسد. همچنین نحوه عملکرد سلولهای عصبی آنها نیز متفاوت است. محققان تصور میکنند که عوامل زیر میتوانند در ابتلای فرد به این اختلال نقش داشته باشند:
- استفاده از الکل، سیگار یا مواد مخدر در طول بارداری
- آسیبهای مغزی
- قرارگرفتن در معرض مواد سمی در محیط مانند سرب در رحم یا در دوران کودکی
- زایمان زودرس و داشتن وزن کم در زمان تولد
بهترین روش درمان اختلال کم-توجهی بیش-فعالی چیست؟
در این بخش، بهترین روشهای درمان اختلال ADHD را معرفی میکنیم و توضیحاتی درباره هر یک از آنها میدهیم. خوب است بدانید که ازآنجاییکه این درمانها بدون دارو هستند، افراد با عوارض جانبی داروها روبهرو نخواهند شد.
رفتار درمانی، برای درمان بیش فعالی بدون دارو
رفتاردرمانی میتواند به افراد مبتلا به این اختلال کمک کند رفتارهایی را که زندگی روزمره آنها را مختل میکنند، مدیریت کنند. همچنین رفتاردرمانی میتواند به افزایش اعتمادبهنفس و بهبود مشکلات موجود در روابط آنها نیز کمک کند.
درمان ADHD با دستگاه آر تی ام اس
آرتیاسام یا تحریک مغناطیسی مغز، درمانی غیرتهاجمی است که در آن، دستگاهی روی جمجمه گذاشته میشود. این دستگاه با ایجاد میدانهای مغناطیسی و بهتبع آن، جریان الکتریسیته میتواند نورونهای مغز را تحریک کند. ازآنجاییکه این روش درمانی روی فعالیت الکتریکی مغز تأثیر میگذارد، میتواند به بهبود اختلالات مرتبط با فعالیت عصبی غیرعادی مغز یا تولید نامناسب انتقالدهندههای عصبی کمک کند؛ بنابراین، اگر به دنبال درمانی غیرتهاجمی و بدون دارو برای این اختلال هستید، تحریک مغناطیسی مغز میتواند گزینه مناسبی برای شما باشد.
درمان بیش فعالی بدون دارو با تغذیه مناسب
اگر میخواهید بیش فعالی خود را درمان کنید، سعی کنید عادتهای غذایی سالمی داشته باشید. برای مثال، برای خرید غذاهای سالم برنامهریزی کنید، وعدههای غذایی خود را در زمان معینی بخورید، غذاها را پیش از گرسنه شدن آماده کنید و بهجای پفک و همبرگر، میانوعدههای سالمی را بخورید. همچنین مطمئن شوید که زینک، آهن و منیزیم کافی در رژیم غذایی شما وجود دارد و نکات زیر را نیز رعایت کنید:
- مقدار کمی پروتئین و کربوهیدرات پیچیده به هر وعدهغذایی یا میانوعده خود اضافه کنید: این غذاها در هنگام کاهش بیشفعالی به شما کمک میکنند هوشیارتر شوید و انرژی پایدارتری داشته باشید؛
- از مصرف غذاهای ناسالم خودداری کنید: بسیاری از متخصصان بر این باور هستند که رنگها و افزودنیهای غذاهای ناسالمی مانند نوشابهها میتوانند علائم این اختلال را تشدید کنند؛
- مصرف شکر و کافئین را کاهش دهید: شکر و کافئین میتوانند خلق، انرژی و تمرکز را مختل کنند. اگر مصرف آنها را کاهش دهید، میتوانید سطح قند خون خود را در طول روز ثابت نگه دارید و خواب شبانه خود را بهبود دهید؛
- اسیدهای چرب امگا 3 مصرف کنید: تحقیقات بسیاری نشان میدهند که اسیدهای چرب امگا 3 موجود در ماهی آزاد، ماهیتن و ساردین میتوانند تمرکز ذهنی را در افراد مبتلا به این اختلال بهبود دهند.
درمان اختلال بیش فعالی و عدم تمرکز با ورزش کردن
ورزش منظم یکی از آسانترین و مؤثرترین روشها برای کاهش علائم ADHD محسوب میشود. انرژی اضافی میتواند منجر به رفتار تکانشی شود و ورزش میتواند آن را از بین ببرد. همچنین ورزش میتواند سطح دوپامین، نوراپینفرین و سرتونین مغز را افزایش دهد و بهتبع آن، روی تمرکز و توجه تأثیر بگذارد. برای ورزشکردن لازم نیست به باشگاه بدنسازی بروید. 30 دقیقه پیادهروی یا ورزش در طبیعت میتواند به کاهش علائم این اختلال کمک کند.
درمان ADHD با مدیتیشن
تکنیکهای آرامسازی مانند یوگا و مدیتیشن میتوانند شدت بسیاری از علائم ADHD را کاهش دهند. همچنین این تکنیکها به افزایش تمرکز و توجه و کاهش رفتار تکانشی، اضطراب و افسردگی کمک میکنند. تحقیقات نشان میدهند که مدیتیشن میتواند فعالیت قشر پیشپیشانی مغز را در طولانیمدت افزایش دهد. خوب است بدانید که این بخش از مغز مسئول توجه، برنامهریزی و کنترل تکانه است.
موزیک درمانی، روشی برای درمان بیش فعالی بدون دارو
تحقیقات نشان میدهند که موزیک درمانی میتواند به بهبود تمرکز، افزایش مهارتهای ارتباطی و کاهش نوسانات خلقی افراد مبتلا به اختلال کم توجهی بیش فعالی کمک کند. همچنین این روش درمانی میتواند احتمال ابتلا به بیماریهای دیگری مانند افسردگی و اضطراب را کاهش دهد. ازآنجاییکه این روش مؤثر و غیرتهاجمی است و افراد میتوانند از آن بهآسانی در خانه استفاده کنند، روزبهروز محبوبتر میشود.
نوروفیدبک اس لورتا، رایج ترین روش درمان بیش فعالی بدون دارو
نوروفیدبک تکنیکی است که پلی بین ذهن و بدن ایجاد میکند. این روش درمانی با ارائه بازخوردهای صوتی و تصویری به افراد مبتلا به این اختلال کمک میکند نحوه عملکرد مغز را کنترل کنند. تحقیقات اخیر نشان میدهند که 30 جلسه نوروفیدبک همانند داروها در کاهش علائم این اختلال مؤثر است و میتواند استفاده از دارو را کاهش دهد. نوروفیدبک اس لورتا که یکی از پیشرفتهترین انواع نوروفیدبک محسوب میشود، تأثیرات پایداری را ارائه میدهد.
ویژگی های کودکان بیش فعال
سه ویژگی مهم کودکان مبتلا به ADHD عبارتاند از:
- بیتوجهی: ممکن است پیش از رفتن کودک به مدرسه متوجه بیتوجهی او نشوید. کودکان مبتلا به این اختلال ممکن است کارها را به تعویق بیندازند، تکالیف را بهصورت کامل انجام ندهند، تمرکز کافی نداشته باشند، در توجه به جزئیات مشکل داشته باشند، اشتباهات زیادی از روی بیدقتی انجام دهند، به سخنان دیگران گوش ندهند، قوانین اجتماعی را نادیده بگیرند، فعالیتهای روزمره مانند بردن غذا به مدرسه را فراموش کنند و در افکار خود غرق شوند؛
- بیشفعالی: ممکن است بتوانید در پیشدبستانی متوجه بیشفعالی کودک خود شوید. کودکانی که بیشفعال هستند، از خواب بلند میشوند و میدوند، اغلب میدوند و از وسایل یا درختها بالا میروند، نمیتوانند بدون ایجاد سروصدا بازی کنند، همیشه در حال حرکت هستند، همیشه حرف میزنند و نمیتوانند به داستانی گوش دهند؛
- تکانشگری: کودکان مبتلا به این اختلال بیقرار هستند و نمیتوانند برای سخنگفتن یا انجام کاری صبر کنند. کودکان سالم نیز ممکن است دارای این ویژگی باشند؛ ولی، این ویژگی در افراد مبتلا به این اختلال بیشتر دیده میشود. آنها ممکن است پیش از اینکه فرد سؤال خود را بهصورت کامل بپرسد، به آن پاسخ دهند، نتوانند منتظر نوبت خود بمانند، همیشه سخنان دیگران را قطع کنند و در زمان نامناسبی شروع به صحبتکردن با افراد کنند.
درمان اختلال کم-توجهی بیش-فعالی بزرگسالان
برنامه درمانی اختلال کم توجهی بیش فعالی برای بزرگسالان ممکن است شامل دارو، تراپی، سایر روشهای درمانی ذکرشده در بخشهای قبلی، کسب اطلاعات بیشتر درباره این اختلال و گرفتن حمایت از طرف خانواده باشد. این روشها با کمک یکدیگر، میتوانند به شما کمک کنند زندگی روزمره خود را آسانتر کنید و احساس خوبی درباره خودتان داشته باشید.
اگر میخواهید اختلال ADHD خود را درمان کنید، حتما به پزشکی معتبر مراجعه کنید تا ابتدا بیماری شما بهدرستی تشخیص داده شود. همچنین ازآنجاییکه افراد مبتلا به این اختلال دچار مشکلات دیگری مانند ناتوانی در یادگیری، اضطراب، اختلالات خلقی، اختلال وسواس فکری و عملی و اختلال سوءاستفاده از مواد نیز میشوند، مراجعه به پزشک از اهمیت بالایی برخوردار است.
از چه داروهایی برای درمان اختلال کم-توجهی یا بیش-فعالی (ADHD) استفاده می شود؟
پزشکان اغلب داروهایی مانند داروهای زیر را برای بزرگسالان مبتلا به اختلال کم توجهی بیش فعالی تجویز میکنند. تحقیقات نشان میدهند که این داروها میتوانند علائم این افراد را بهصورت قابل توجهی بهبود دهند.
- محرکها: پزشکان ممکن است داروهای محرکی مانند آمفتامین، دکسمتیلفنیدات، دکستروآمفتامین، لیسدگزامفتامین، متیلفنیدات را تجویز کنند؛ ولی، ازآنجاییکه این داروها اعتیادآور هستند و باید در زمان معینی مصرف شوند، ممکن است روشهای درمانی ایدئالی نباشند
- غیرمحرکها مانند اتوموکسین، کلونیدین و گوانفاسین
درمان اختلال کم-توجهی بیش-فعالی (ADHD) در کلینیک مغز و اعصاب دکتر سلیمانی
اگر به دنبال مرکزی برای درمان اختلال ADHD خود میگردید، ما کلینیک مغز و اعصاب دکتر مریم سلیمانی را به شما پیشنهاد میکنیم. تشخیص صحیح بیماری و درک علائم شما در درمان این اختلال بسیار مهم است. پزشکان باتجربه این کلینیک میتوانند بیماری شما را بهدرستی تشخیص دهند و از روشهای جدید و غیرتهاجمی مانند تحریک مغناطیسی مغز برای درمان آن استفاده کنند. همین امروز میتوانید نوبتی برای ملاقات با پزشکان این کلینیک رزرو کنید تا اطلاعات بیشتری درباره روشهای درمانی این اختلال به دست آورید.
جمعبندی
روشهای بسیاری مانند داروها، نوروفیدبک، تحریک مغناطیسی مغز و رفتاردرمانی میتوانند به مدیریت علائم اختلال کم توجهی بیش فعالی کمک کنند. اگر از علائم این اختلال رنج میبرید، بهتر است به مطب پزشکی معتبر مانند دکتر مریم سلیمانی مراجعه و درباره گزینههای درمانی با او مشورت کنید.
